کاشان آنلاین: جامعه ایرانی همواره با مسئله بزرگی به‌نام «فساد اقتصادی» مواجه بوده است. اگرچه مبارزه با این معضلِ اجتماعی نیز مورد تأکید عموم مسئولان (به ویژه قضایی) قرار گرفته اما بارها شاهد بوده‌ایم که حتی بعضی از آن‌ها یا نزدیکان‌شان در این ورطه گرفتار شده‌اند!
در این‌باره، مطالعۀ کتاب «سرطان اجتماعی فساد» می تواند در شناخت عوامل ظهور این معضل بسیار راه‌گشا باشد.
این اثر، پژوهشی جامعه‌شناسانه و مستند با موضوع «اختلاس، رشوه و پارتی‌بازی» است که با تکیه بر گزارش مطبوعات و پاسخ حدود ۵۰۰ نفر از شهروندان نشان می‌دهد «احساس فساد در جامعه» وجود دارد و بستر و شرایط وقوع آن نیز مهیاست.
فرامرز رفیع‌پور استاد جامعه‌شناسی دانشگاه شهیدبهشتی معتقد است که زمینه بُروز این معضلِ دیرینه، به سابقه قومیتی، آشناگری و پیشینه فرهنگی ایرانیان (در هدیه دادن، هدیه گرفتن و توجیه این مسئله حتی در میان روحانیون مذهبی) باز می‌گردد.
این پژوهشگر با کمک اخبار روزنامه‌ها نشان داده که طیف گسترده‌ای از مسئولانِ رده‌بالا آگاهانه یا ناآگاهانه در پرونده‌های بزرگ اقتصادی و بانکی (مثل پرونده شهرام جزایری) دخیل بوده‌اند.
گر حکم شود که مست گیرند
در شهر هر آنچه هست گیرند!
وی در این کتاب می‌نویسد: فساد وسیله‌ای برای نابودی یک نظام سیاسی است و تخریبِ یک نظام اجتماعی از درون به‌دست مردم و مسئولان اتفاق می‌افتد.این جامعه‌شناس، ظهور فساد را نتیجه‌یِ بی‌فرهنگی، وجودِ حکومت‌هایِ غاصب، استعمار، استثمار، ظلم‌وجور، نظام ایلی، حکومت مطلقه، عیّاشیِ اشراف، غرور، غفلت و بی‌قیدی می‌داند که البته بعضی از این عوامل در گذشته وجود داشته و برخی دیگر همچنان به قوّت خود باقی هستند!
حال چه باید کرد؟
به‌نظرِ رفیع‌پور، وضعیت جامعه نباید به شکلی درآید که قبح فساد در برابر دیدگانِ مردم بریزد و حساسیت آن‌ها کم شود. برای مبارزه با اختلاس و رشوه، جراحی عمیق و همه‌جانبه نیاز است تا به‌وسیله ابزار و افراد توانمند انجام شود. همچنین عزم راسخ، محاسبه دقیق، داشتن یک مدل جامع برای اداره جامعه، اجرای قاطع و بدون کم‌ترین مسامحه و پذیرش درد حتی در مورد نزدیک‌ترین کسان، مواردی هستند که باید همواره در مبارزه با فساد مدنظر قرار گیرند.
